Cpu Nedir

CPU, İngilizce'de 'Merkezi İşlemci Birimi' kelimelerinin kısalmasından gelir. Bir bilgisayar sisteminde gerçekleşen tüm hesaplamalar, süreç akışı mantığı, kontroller ve giriş/çıkış operasyonları (diske veri yazılması gibi), komutu veren bilgisayar programları veya kod parçalarının komutu uyarısınca CPU denilen ve milyonlarca transistörden oluşan bu donanım parçası tarafından gerçekleştirilir. Bir bilgisayarda birden fazla CPU bulunabilir, buna çoklu işlemcili sistemler denir (mulitprocessor systems). Tüm modern CPU'lar, tek bir işlemci kapsamında mikroişlemciler olarak adlandırılır. Eğer bir CPU'da, birden fazla entegre devreli mikroişlemci bulunuyorsa, bunlara çok çekirdekli işlemciler denir (multi-core processors). Bu tip işlemciler, aynı zamanda kendi hafızasına, grafik işlemcisine, çeşitli başka çevresel birimlere sahipse, bu tip CPU'lara da 'Çip Temelli Sistem' (System on a Chip-SoC) denir. Örneğin günümüzde çok yaygın olan akıllı telefonlar ve tablet pc'ler, SoC'lerden oluşur.  Daha net bir örnek vermek gerekirse, Apple firmasının iPhone 6 Plus ürünündeki A8X işlemci, içinde hem M8 hareket işlemcisi, hem de grafik işlemcisini ayrı ayrı yongalar olarak ancak tek bir çipte tümleşik olarak barındırır.

Bir CPU'da tipik olarak iki tip bileşen bulunur. Bunlar:

1. Aritmetiksel Mantıksal Birim (Arithmetic Logic Unit): Adından da anlaşılacağı üzere, aritmetik ve işleme mantığı ile ilgili operasyonlardan sorumludur.
2. Kontrol Birimi (Control Unit): Bilgisayar sisteminin hafızasından (RAM) gelen komutları çeker ve bunları deşifre ederek uygular ve bunu yaparken de gerektiğinde aritmetiksel mantıksal birimi devreye sokarak yapar.

Son olarak, daha karmaşık sistemlerde (veri merkezleri-datacenter-) çoklu CPU'lu dev bilgisayar sistemleri bulunur. İşlem kapasitesi arttıkça, gelen elektrik akımını daha çok kaldırabilen, bunun için soğutması iyi yapılan ve çoklu CPU'lu daha büyük bilgisayar sistemleri gerekir.